Φωνητική & Ορθοφωνία

Περί Φωνής

Η φωνή παράγεται στον λάρυγγα, μέσω της δόνησης των φωνητικών χορδών. Στο τραγούδι ή την ψαλτική, όταν ο λάρυγγας δεν είναι εκπαιδευμένος, τείνει να ανεβαίνει προς τα πάνω προκειμένου να αποδοθούν οι υψηλές νότες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια «πνιγμένη» και καταπιεσμένη φωνή. Άλλες φορές, ο λάρυγγας κατεβαίνει υπερβολικά, κάνοντας τη φωνή να ακούγεται μουντή και τραχιά.

Συχνά, στην προσπάθεια απόδοσης των υψηλών νοτών - σημείο ιδιαίτερης δυσκολίας για αρχάριους τραγουδιστές και ψάλτες— δημιουργείται έντονη πίεση στον λαιμό. Αυτή η τάση προκαλεί τέντωμα των μυών της κάτω γνάθου και παράγει έναν ήχο σκληρό ή αφύσικο. Ταυτόχρονα, επιβαρύνονται οι φωνητικές χορδές, οδηγώντας σε φωνητική κόπωση και σωματική εξάντληση.

Οι δάσκαλοι φωνητικής ονομάζουν αυτό το φαινόμενο «τραγούδι ή ψαλτική με τον λαιμό». Για να παραχθεί ένας καθαρός, φυσικός και ξεκούραστος ήχος, ο λαιμός πρέπει να παραμένει απόλυτα χαλαρός.

Βασικές αρχές της Φωνητικής Θεωρίας:

Διαφραγματική αναπνοή (αναπνοή με την κοιλιά)
Ουδέτερη η θέση του λάρυγγα
Χαλαροί μύες στον λαιμό και τη σιαγόνα
Ανοιχτό πίσω μέρος του λαιμού (μαλακή υπερώα)
Απουσία πίεσης στον εκπνεόμενο αέρα
Εστίαση του ήχου στη «μάσκα» (δείτε το σχήμα 1)

Ζέσταμα φωνής - Ασκήσεις (Vocal Warm-ups)

Χασμουρητό: για άνοιγμα του λαιμού
Κ - Π - Τ : επανάληψη των συμφώνων για διέγερση του διαφράγματος
Σσσ + τ: εκπνοή με το «σ» χωρίς πίεση, προσθέτοντας ένα "τ" στο τέλος
Ζζζζζζζζ: εκπνοή με το «Ζ» για συντονισμό του ήχου στη μάσκα
Lip trills (μπρρρρ): δόνηση των χειλιών με ήχο (η πιο δημοφιλής άσκηση)
Ga - ga - ga - ga: το τραγουδάμε κατεβαίνοντας την κλίμακα
Glissandi: σειρήνα, από χαμηλά προς ψηλά και αντίστροφα με «ν» ή «ου»
Humming (μμμμ): "Χαμάρουμε" με κλειστό στόμα, ανεβοκατεβαίνοντας την κλίμακα
Με - Μα - Μι - Μο - Μου: το τραγουδάμε σε διάφορους τόνους της κλίμακας
Ισοκράτης: ακρόαση νότας και ψαλμώδηση της με στόχο τον καλύτερο μας ήχο

Παρακάτω θα βρείτε μια επιλογή από video με πρακτικές ασκήσεις που αφορούν τη Φωνητική και την Ορθοφωνία.

Πρόκειται για πολύτιμα βοηθήματα για τη σωστή χρήση της φωνής, τα οποία συμβάλλουν στην προστασία των φωνητικών χορδών από κακή χρήση. Η λανθασμένη τεχνική στο τραγούδι και στην ψαλτική μπορεί να προκαλέσει διάφορες κακώσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα συχνές σε όσους δεν έχουν εκπαιδευτεί σωστά.